کلمه ارتودنسی به معنی چیدن صحیح دندانها در هر دو فک و ایجاد رابطه صحیح بین دندانهای فک بالا و پایین می باشد.در حال حاضر یک ارتودنتیست، علاوه بر تغییرات دندانی، قادر به تغییر موقعیت استخوانها و هماهنگ نمودن اجزاء صورت نیز می باشد .
در صورتی که فضای کافی برای تمام دندانها وجود نداشته باشد این حالت رخ می دهد. درمان این مشکل با افزایش عرض قوس دندانی یا استفاده از وسایل خارج دهانی یا کشیدن دندان دایمی صورت می گیرد . این حالت علاوه بر مشکلات زیبایی خطر ایجاد پوسیدگی و ناراحتی لثه بدلیل عدم رعایت بهداشت مناسب، بیشتر می شود .
این حالت در موارد ، غایب بودن یک یا چند دندان دایمی، موقعیت نامناسب دندانها، بزرگی زبان ، عدم تناسب اندازه دندانها و فکین ( یعنی کوچک بودن دندانها و یا بزرگ بودن فک ها ویا ترکیبی از هر دو ) رخ می دهد.
در صورتی که دندانهای فک بالا جلو باشند ، علاوه بر مشکل زیبایی، کارکرد دندانها نیز مختل می شود . همچنین خطر صدمه زدن به آنها افزایش می یابد. این حالت با زیاد جلو بودن دندانهای فک بالا یا زیاد عقب بودن دندانهای فک پایین آشکار می شود .
در این حالت فک پایین جلوتر از فک بالا می باشد .بعبارتی دندانهای فک پایین جلوی دندانهای فک بالا قرار می گیرد.p>
اگر دندانها به اندازه کافی بهم نزدیک نباشند، جویدن بعضی از غذاها دچار مشکل شده و ادای بعضی از حروف سخت می شود . عامل بعضی از این مشکلات عادات دهانی مانند انگشت مکیدن و یا قرارگیری زبان در بین دندانها می باشد.
در اثر این مشکل دندانهای فک پایین به لثه و قسمت داخلی دندانهای جلوی فک بالا صدمه می زنند. هم چنین استخوان نگهدارنده دندانها دچار تحلیل شده و دندانهای بالا و پایین باعث سایش یکدیگر می شوند . این ناهنجاری با مشکلات ایجاد شده در مفصل گیجگاهی فکی ارتباط دارد.
این روش درمانی برای اصلاح مشکلات شدید اسکلتی و دندانی که در سنین رشد مراجعه نکرده و یا قابل درمان نبوده اند، معمولا در انتهای دوره بلوغ انجام می شود. در این روش همکاری ارتودنتیست و جراح فک و صورت الزامی است و لذا می بایست بیمار قبل از شروع درمان توسط ارتودنتیست و جراح معاینه شده و پس از بررسی و تعیین طرح درمان نسبت به شروع درمان اقدام گردد.
معمولا می بایست درمان توسط ارتودنتیست آغاز شود و دندانهای هر فک نسبت به خود آن فک با استفاده از دستگاه های ارتودنسی ثابت و یا ترکیبی از دستگاه های ثابت و متحرک تنظیم و مرتب گردد . در این صورت باید پس از اتمام مرحله ارتودنسی و قبل از جراحی شرایط به گونه ای آماده باشد که پس از جراحی روابط دندانی مطلوب و قابل قبولی حتی المقدور فراهم گردد .
در این مرحله بیمار جهت انجام جراحی به جراح مراجعه و پس از هماهنگی نسبت به جراحی اقدام می شود . پس از انجام جراحی مجددا بیمار به ارتودنتیست ارجاع داده می شود .
مراحل انتهایی درمان جهت حفظ نتیجه عمل انجام می شود . در انتهای درمان و پس از تثبیت وضعیت ، دستگاه های ثابت ارتودنسی از دهان بیمار خارج شده و پلاکهای متحرک و ثابت نگهدارنده جهت نگهداری وضعیت در دهان قرار می گیرد که حداقل بمدت یکسال می بایست در دهان حفظ شود .
